زوال آرام کودکی با موبایل

همذات‌پنداری با بازی:

 یکی از ویژگی های بازی‎های دیجیتال، همذات‌پنداری کودک با شرایط بازی و تسری آن به دنیای واقعی است. از آنجا که بازی‌های دیجیتال تعاملی هستند و مشارکت کودک را می‌طلبند، قدرت بالایی در ایجاد همذات‌پنداری با آواتارهای داستان‎های بازی دارند. همچنین گرافیک بالای بازی‌های رایانه‌ای سبب می‌شود که کودکان وقتی در اوج بازی قرار می‌گیرند، نتوانند مرز بین خیال و واقعیت را تشخیص دهند. افزون بر این، گاهی همذات‌پنداری کودکان با آواتارهای بازی در حدی است که در دنیای واقعی نیز رفتار آنها را تقلید می‌کنند و این بخشی از تصویر دنیای کودکیشان را شکل می‌دهد و این همان چیزی که قرار است آنها را جامعه‌پذیر کند. به عبارت دیگر کودکان به بازتولید ارزش‌های برساخته شده در بازی‌ها دست می‌زنند و این به تدریج تبدیل به بخشی از سبک زندگی و هنجارهای زندگیشان می‌شود.

بازی‎های موبایلی و درگیری فکری:

تصور بیشتر خانواده ها این است که در بازی‎های رایانه‌ای فرد مداخله فکری مداوم دارد. اما بایستی به این امر توجه داشت بلکه این بازی‎ها صرفاً سلول‌های مغزی را فریب می‌دهند و از نظر حرکتی نیز فقط چند انگشت کودک را به تحرک وا می‌دارند. ( article.tebyan.net) تحقیقات اخیر نشان داده است که بازی‎های رایانه‌ای سبب صدمات مغزی طولانی مدت می‌شود. این بازی‌ها فقط قسمت‌هایی از مغز را که به بینایی و حرکت اختصاص دارد تحریک کرده و به تکامل نواحی دیگر مغز کمکی نمی‌کنند. کودکانی که ساعت‌های زیادی به بازی اختصاص می‌دهند، لب فرونتال[۳] مغزشان تکامل پیدا نمی‌کند. لب فرونتال مغز نقش بسزایی در تکامل حافظه، احساس و… یادگیری دارد. افرادی که لب فرونتال مغز آنها تکامل پیدا نمی‌کند بیشتر مستعد انجام اعمال خشونت آمیزند و کمتر توانایی کنترل رفتارهایشان را دارند. (خبرگزاری مهر در مصاحبه با دکتر علی میرزابیگی)

وقتی کودک ما بازی رایانه‌ای سرشار از موقعیت‎های هیجان انگیز و خشن انجام می‌دهد، رفته رفته به تصاویر خشنتر و هیجان انگیزتری نیاز دارد تا بتواند بازی را با شور اولیه انجام دهد. بدین ترتیب هر روز بازی‌های خشن‌تری را جستجو می‌کند تا علاقه‌مندی خود به این بازی‌ها را حفظ کند.  بازی‌های خشونت آمیز آن بخشی از مغز را درگیر می‌کند که به واکنش نیاز دارد، نه دلیل و کودک برای ماندن در بازی باید بر تخریب کردن تمرکز کند نه پاسخ دادن به یک سوال.

* رابطه بازی‌های رایانه‌ای و کودکی:

دوران کودکی و طفولیت مرحله‌ای از زندگی همه انسان‏ها است که اقتضائات و ایجابات ویژه خود را دارد. و اما در دنیای امروز کودک در حالی به مواجهه با بسیاری از رسانه‌ها می‌رود که در این رسانه‌ها، تفاوتی میان کودک و بزرگسال وجود ندارد. خشونت، آدم ربایی، سرقت، برهنگی و سکس، ناهنجاری‎های اخلاقی و… همگی پیوسته و تقریبا یکسان در معرض دید و دسترس کودک و بزرگسال قرار دارد. ثمره این وضع، اختلال و تزلزل دوران کودکی و سپری نشدن این مرحله از زندگی به صورت بهنجار خواهد بود.

در این میان آیا ما به عنوان والدین فکر کرده‌ایم که این بازی‌ها تا چه حد با سن، شخصیت، جنسیت و روحیه کودک ما همخوانی دارد؟ میزان تاثیر بازی‌های رایانه ای بر شخصیت اجتماعی و روانی کودکان ما چقدر است؟ و… .
مهمترین مفاهیم ارائه شده در اکثر بازی‌های کامپیوتری لذت، قدرت، ترس، خشونت، مدیریت، شناخت دوست، شناخت دشمن، حل مسئله و… است. درک هر کدام از مفاهیم فوق سن و شرایط خاصی را در کودکی می‌طلبد. این در حالی است که کودکان ما در سنین متفاوت بدون توجه به سن، روحیه، جنسیت و فرهنگ خانوادگی با این مفاهیم مواجه می‌شوند.

از آنجا که در بازی‌های موبایلی برخلاف سایر رسانه‌های تصویری چون فیلم و انیمیشن (کارتون)، میزان تعامل و فعال بودن کودک بسیار بیشتر  است، وی مجبور می شود فراتر از سن و سال خود عکس‎العمل نشان دهد و زندگی کند. استفاده از بازی‌های دیجیتال نامناسب با سن کودکان همچون آن است که از کودکان ۷ یا ۸ ساله خود بخواهیم در بازی فوتبال تیم بزرگسالان ۱۸ تا ۲۵ ساله حضور یابد! مطمئناً با توجه به جسم کوچک و ضعیف کودک ۷ یا ۸ ساله، آسیب‌های زیاد جسمی و فکری در حین بازی فوتبال برای کودک ما قابل تصور است.

همچنین استفاده از بازی‌های فراتر از سن کودک، وی را از لذت بازی‌های مناسب سنش محروم می‎سازد. کودک چهارساله‌ای که با بازی پر هیجان و فراتر از سن خود مثلا کلش آو کلنز سروکار دارد، بازی‌های مناسب سنش را بچه‎گانه قلمداد می‌کند. افزون بر این چنین کودکی فرصت انجام بازی‌های سنتی را که غالباً سالم، نشاط‌آور، پرتحرک، گروهی، تفکر برانگیز، همخوان با ارزش‎های قومی و فرهنگی و… است،