محبوبترین نرم افزارهای پیام‌رسان و شبكه‌هاي اجتماعي در ایران و جهان

پس از فیلتر شدن یوتیوب در کشور، جای خالی یک سرویس اشتراک ویدئو به شدت احساس می‌شد. پس نوابغ ایرانی در شرکت صباایده این نیاز را به سرعت کشف کردند و آپارات که وبسایت و اپلیکیشنی برای اشتراک گذاری محتوای ویدئویی است را در بهمن ۸۹ راه اندازی کردند. پس از گذشت یک سال از عرضه سرویس آپارات، در بهمن ۱۳۹۰ نسخه اندروید این سرویس نیز در اختیار کاربران قرار گرفت. پس از آن و در دی‌ ماه ۱۳۹۱ تعداد بازدید روزانه ویدئوهای آپارات از مرز یک میلیون گذر کرد. در حال حاضر روزانه حدود شش میلیون ویدئو در این وبسایت تماشا می‌شود. (صباایده، بی تا) این استقبال کم نظیر ثابت کرد که آپارات به خوبی توانسته جای خالی یوتیوب را در ایران پر کند.

آپارات دارای شش زیر مجموعه آپارات کودک، آپارات ورزشی، آپارات بانوان، آپارات فناوری، خبری و سلامت است. (همان، بی تا) آپارات دسته بندی‌های متفاوتی شامل بازی، آموزش، تبلیغات و … را برای ویدئوهای خود دارد تا کاربران بتوانند محتوای مورد نظر خود را از طریق دسته مورد نظر راحت‌تر بارگذاری کرده و یا بیابند.

برای بارگذاری ویدئو در آپارات، ابتدا باید در آن عضو شد و  محدودیت حجمی ۲۵۰ مگابایتی برای بارگذاری ویدئو در آپارات وجود دارد. کاربران برای بارگذاری ویدئو با حجم بیشتر از ۲۵۰ مگابایت، حتماً بایست «اکانت تأییدشده» داشته باشند.

اپلیکیشن پیام رسان سروش به تازگی توسط سازمان صدا و سیما برای گوشی‌های اندروید معرفی شده است که البته نسخه دسکتاپ هم دارد و می‌تواند جایگزین مناسبی برای تلگرام باشد.

این برنامه علاوه بر دارا بودن امکاناتی برابر با امکانات اپلیکیشنهای پیام‌رسان مشابه موجود خارجی از جمله تلگرام و واتس‌اپ، از قابلیت‌هایی مانند ایجاد کانال یک‌طرفه و دوطرفه، تماس صوتی، ارسال فایل صوتی (push-to-talk)، امکان نظرسنجی و برگزاری مسابقه به صورت چندگزینه‌ای(چند مدل)، امکان ایجاد کانال خصوصی و امکان ساخت ربات برای ارائه سرویس نیز برخوردار است. (خبرگزاری صدا و سیما، ۱۳۹۴)

یکی از جذابترین امکانات این اپلیکیشن که تلگرام فاقد آن است امکان ایجاد کانال دو طرفه و البته امکان لایک کردن پیام‌ها در گروه‌ها و کانال‌هاست که به این طریق تعامل و اظهار نظر در آن به مراتب تسهیل شده است. تمامی این امکانات ذکر شده دست کاربر را برای استفاده بیشتر و البته کاهش هزینه‌ها ( به خاطر امکان تماس از طریق اینترنت) باز می‌گذارد.

سايت اينترنتي کلوب دات کام در تاريخ يکم دي ماه ۱۳۸۳توسط شرکت صباایده راه اندازی شد. کلوب شروع یک اتفاق بزرگ در صبا ایده بود و پس از آن بود که سرویس های موفق متعددی مانند آپارات، میهن بلاگ، لنزور و فیلیمو به بازار عرضه شدند. (صبا ایده، بی تا)

در حال حاضر کلوب سه میلیون کاربر ثبت شده دارد (همان، بی تا) که به آن‌ها امکان می‌دهد تا صفحات شخصی یا صفحات رسمی ساخته و یا در تالارهای گفتگو شرکت کنند.

بیسفون یک برنامه ارتباطی برای گوشی‌های هوشمند است که از تابستان سال ۹۳ معرفی شده‌است. در بیسفون کاربران می‌توانند با دوستان و آشنایان خود از طریق پیام‌های متنی و چندرسانه‌ای، گروه‌ها و تماس‌های اینترنتی به صورت کاملا رایگان و نامحدود ارتباط برقرار کنند. مانند سایر پیام‌رسانها نیازی به اضافه کردن دوستان وجود ندارد و تمام دوستان شما که از بیسفون استفاده می‌کنند، به طور خودکار در لیست ارتباطات شما اضافه خواهند شد. طبق آخرین آمار، حدود ۲.۵ میلیون کاربر در بیسفون عضو هستند. (تسنیم، ۱۳۹۴) هرچند با توسعه فعالیت تلگرام و وجود برخی اشکالات در این پیام‌رسان، از اقبال به آن کاسته شده است.

به دلیل ایرانی بودن برخی از سرورهای بیسفون، این نرم‌افزار می‌تواند سریع‌تر از نمونه‌های خارجی‌اش کار ‌کند. چرا که اطلاعات مربوط به چت کردن افراد لازم نیست به سروری در خارج از ایران رفته و بازگردد. البته بیسفون تنها در ایران سرور ندارد و قابلیت ارتباط را میان کاربران خارج از ایران هم فراهم می‌کند. (بادبادک، ۱۳۹۳)

جمع‌بندی

مطابق آمار بیش از ۴۰ میلیون گوشی موبایل هوشمند در اختیار کاربران ایرانی قرار دارد و شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسانهای موبایلی خارجی، ابزار استفاده بیش از ۳۰ میلیون کاربر ایرانی هستند و ایرانیها مدت زمان زیادی را در گشت و گذار درون این شبکه‌ها سپری می‌کنند.

هر یک از این شبکه‌ها تلاش دارند با قابلیتهای جدیدی که اضافه می‌کنند کاربران بیشتری را جذب کنند. نمونه‌های ایرانی این شبکه‌ها نیز روز بروز در حال توسعه هستند که در برخی موارد مانند آپارات توانسته‌اند جایگاه مناسبی را برای خود بیابند. استفاده از ابزارهای بومی متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی است و در این زمینه پیام‌رسانها و شبکه های اجتماعی می‌توانند نقش پررنگی ایفا کنند.